جدال نابرابر بچه ها بلوچستان با گاندو - وبلاگ آرشیو بهترین ها

به گزارش وبلاگ آرشیو بهترین ها، تهران (پانا) - بچه ها محروم بلوچستان برای شستشوی ظروف و تامین آب مورد احتیاج خانواده در جنگ تن به تن و نابرابر با تمساح یا گاندو قرار می گیرند و در چشم بر هم زدنی دست و پا و جان می دهند.

به گزارش ایسنا، مرداد ماه سال گذشته دختری به نام آسیه در جنگی تن به تن و نابرابر خواهرش را از چنگال گاندو و مرگ حتمی نجات داد اگرچه حوا دستش را در این حادثه از دست داد و یادآوری آن روز تلخ هر دوی آنها را بسیار ناراحت می نماید اما او فراموش نمی نماید که با فداکاری خواهرش به زندگی برگشته است. امیرحمزه دیگر قربانی این جنگ نابرابر نیز با وجود تمام کوشش خانواده و انتقال به بیمارستانی در کراچی پاکستان دست چپش از مچ قطع شد. و بسیارند حواها و امیرحمزه ها ...

برخی مسئولان معتقدند بچه ها محروم این استان به دلیل نداشتن تفریح و سرگرمی کنار برکه ها میروند و طعمه گاندو می شوند، به هر جهت نباید اجازه دهیم نبود آب، سرگرمی و هر چیز دیگری به قطع عضو و مرگ بچه ها این مرز و بوم منتهی گردد.

تنها زیستگاه گاندو یا همان تمساح پوزه کوتاه ایرانی جنوب سیستان و بلوچستان است و براساس آخرین سر شماری بیش از 400 تمساح در این استان زیست می نمایند.

مردمان محلی جنوب سیستان و بلوچستان سالهاست که زندگی مسالمت آمیزی با این موجودات دارند و این جانور را نماد برکت و آبادانی منطقه می دانند، به همین سبب شاهدیم که بسیاری از مردم محلی با این موجودات ارتباط و رزق خود را با این جانور تقسیم می نمایند.

حسن پذیرفته کودک بلوچ منطقه ریکوکش از کودکی توانایی برقراری ارتباط با گاندوها را داشته و با مهربانی با این موجودات نسبتا خجالتی برخورد می نماید که نشان از اهمیت این جانور در استان سیستان و بلوچستان دارد.

چند مدتی است که گاندوها به صورت شبانه وارد برخی از روستاهای مناطق حفاظت شده می شوند و برای اهالی مشکلاتی ایجاد می نمایند که در آخرین مورد 20 گاندو از روستاها و آبگیرهای شهرستان سرباز زنده گیری شد.

از سوی دیگر تنش بی آبی در منطقه بلوچستان باعث شده بسیاری از اهالی منطقه بویژه بچه ها آب آشامیدنی مورد احتیاج خود را از برکه هایی که در آن تمساح پوزه کوتاه ایرانی زیست می نماید، تامین نمایند.

متاسفانه در سال گذشته حوا رئیسی دختری 10 ساله اهل شهرستان سرباز که برای شست وشو و برداشت مثل دیگر بچه ها همراه خانواده برای آب به یکی از برکه های پایین دست رودخانه باهوکلات رفته بود دستش طعمه تمساح شد و هم اکنون با یک دست به زندگی روز مره خود ادامه می دهد.

اما این اولین و آخرین مورد حمله تمساح پوزه کوتاه ایرانی نبود 21 مرداد ماه نیز پسر بچه ای در شهرستان دشتیاری مورد حمله تمساح نهاده شد و از ناحیه مچ دست چپ دچار آسیب جدی شد و پس از اعزام به پاکستان دست وی مثل حوا قطع شد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سیستان و بلوچستان اضافه کرد: گاندو یک گونه شاخص استانی و حتی کشوری است که هم از سوی مردم بومی و هم از سوی دولت و محیط زیست حمایت می گردد و ما در مجموعه محیط زیست هم سعی نموده ایم تا به طرق مختلف، با یاری رسانه ها، مردم بومی، محیط بانان و آموزش و پرورش تعارض بین مردم و گاندو را حذف کنیم.

وحید پورمردان توضیح داد: هم اکنون هیچ تعارضی بین جامعه محلی و گاندو وجود ندارد، زیرا مردم منطقه به خوبی رفتارهای گاندو را می شناسند، می دانند که چه زمان هایی خطرساز است و یا فصل جفت گیری آن کی است.

وی تاکید نمود: از اردیبهشت تا مهرماه، فصل زادآوری گاندوها است و در این مدت رفتار گاندوها به شدت تهاجمی می گردد، زیرا گاندوی ماده از زیستگاه و نوزادان خود دفاع می نماید، بنابراین حساسیت بالا می رود و در این مدت نباید به زیستگاه آنان نزدیک شد.

مدیرکل محیط زیست استان با بیان اینکه اداره کل محیط زیست استان هم در این ایام حساسیت کار را افزایش می دهد، ادامه می دهد: اکیپ های 30 نفره به منطقه می فرستیم تا خانه به خانه در بزنند و به مردم محلی اطلاع رسانی نمایند. همچنین ضبط و پخش برنامه هایی به زبان بلوچی، ملاقات با ریش سفیدها، حضور در مساجد و نصب تابلوهای هشدار دهنده از دیگر اقدامات اداره کل محیط زیست استان برای آگاهی مردم از خطر نزدیکی به گاندوها در این ایام است.

وی اظهار می نماید: اگر دقت کنیم می بینیم که بیشتر افرادی که مورد حمله گاندوها نهاده شده اند، خصوصا در همین شش یا هفت سال گذشته، کودک هستند و از روی بازیگوشی و برای سرگرمی، وارد زیستگاه گاندوها می شوند. بنابراین اگر برای پر کردن اوقات فراغت آنان فکری کنیم، کمتر شاهد این اتفاقات خواهیم بود.

پورمردان ادامه می دهد: گاهی برای حل این مشکل، بحث حصارکشی مطرح می گردد که از نظر ما منطقی نیست. یکی از دلایل آن این است که گاندوها قلمروطلب هستند و مسافت طولانی جابجا می شوند. زیستگاه اصلی این تمساح ها بیش از 380 هزار هکتار است که حصارکشی آن بسیار هزینه بر خواهد بود.

وی بیان می نماید: همچنین باید توجه داشت که گاندوها توانایی آن را دارند از زیر زمین حرکت نمایند که تجربه آن را در گذشته داشته ایم، از جمله در 150 کیلومتری چابهار که مرکزی برای تیمار گاندوها داریم، بارها همکاران ما مشاهده نموده اند که گاندوها از زیر حصارها عبور نموده و فرار نموده اند.

مدیرکل محیط زیست استان اظهارکرد: از نظر ما، حصارکشی این منطقه، پاک کردن صورت مسأله است. اگر این منطقه را که بسیار هم وسیع است، حصارکشی کنیم، دسترسی مردم بومی به منابع آبی با مشکل روبرو و این خود باعث افزایش تعارض میان انسان و حیات وحش می گردد که با اهداف ما در محیط زیست منافات دارد.

وی در سرانجام تاکید نمود: برای حل این مشکل، ابتدا باید برای بچه ها، سرگرمی های دیگری ایجاد کنیم تا برای بازی، به سمت زیستگاه گاندوها نروند، زیرا در این صورت، حتی اگر حصارکشی کنیم، باز محتمل است بچه ها راهی برای عبور از حصار پیدا نمایند که خود یک خطر جدی تر است. همچنین باید مشکل آب منطقه حل گردد تا مردم محلی مجبور نشوند برای برداشت آب مورد احتیاج، به زیستگاه گاندوها نزدیک شوند.

دهیار باهوکلات نیز اضافه کرد: مشکل اصلی مردم این منطقه، دسترسی نداشتن به آب بهداشتی است. البته نبود سرگرمی برای بچه ها منطقه هم مشکل مهمی است، زیرا مردم اینجا از امکانات ورزشی یا تفریحی محرومند، اما مشکل اصلی همان آب است. زیرا مردم بیشتر برای برداشت آب از رودخانه باهوکلات و غیره مجبور هستند که به گاندوها نزدیک شوند.

مسعود شیخ زاده ادامه داد: روستای بزرگی مثل باهوکلات لوله کشی آب شده اما روستاهای دیگر هنوز لوله کشی نشده است. بیشتر روستاهای این منطقه با تانکر آب رسانی می شوند که جوابگوی احتیاج مردم نیست.البته خیرین منطقه، شوراها و مسئولان دولتی مانند فرماندار یک سری کارها نموده اند، اما هنوز احتیاج برطرف نشده است.

وی اظهار کرد: اگر مشکل آب حل گردد، مردم مجبور نمی شوند که برای برداشت آب به گاندوها نزدیک شوند. خود باهوکلات چندان مشکل آب ندارد چون لوله کشی شده، اما سایر روستاها شرایط مناسبی ندارند.

دهیار باهوکلات گفت: مساله دیگر نبود امکانات بازی و سرگرمی است. اگر یک زمین چمن یا سالن فوتسال ایجاد گردد، یا وسایل ورزشی در اختیار مردم قرار داشته باشد، بچه ها و نوجوانان سرگرم می شوند.

فعال اجتماعی محیط زیست نیز بیان نمود: مشکل اصلی ما اولاً نبود آب شرب و ثانیا رعایت نکردن حریم تمساح ها توسط مردم است.

عمر پذیرفته بیان نمود: بچه ها برای آب تنی در هوای گرم، وارد حریم زندگی گاندوها می شوند و زنان هم برای شستن ظروف و لباس ها مجبور هستند از آب رودخانه ها استفاده نمایند.

وی گفت: تعداد روستاهای لوله کشی شده خیلی کم است. وقتی آب رودخانه پایین می آید، مشکل بدتر هم می گردد. برای تأمین آب یک سری کارهای موقتی اجرا شده است، اما باید کار اساسی گردد.

این فعال محیط زیست اضافه کرد: برخی ها پیشنهاد می نمایند که کنار هوتگ ها حصارکشی گردد، اما این حصارکشی خودش یک معضل است. زیرا بقیه حیوانات هم از همین آب استفاده می نمایند. همچنین اگر کودکی از حصارها عبور کند و وارد محوطه گردد، خودش خطر بیشتری دارد.

وی گفت: به عقیده من بهترین کاری که می توان کرد، حفر چاه آب عمیق و لوله کشی روستاها است، تا مردم مجبور به تأمین آب از رودخانه نشوند.

فرماندار شهرستان دشتیاری اضافه کرد: بحث گاندوها یک مشکل نیست، بلکه یک نعمت است. حضور گاندوها یک ظرفیت طبیعی و جانوری است که از جنبه های مختلف باید به آن نگاه کرد. حالا هر ظرفیتی ممکن است برخی اوقات تبدیل به تهدید هم بگردد. باید فکری کرد تا همزیستی مسالمت آمیزی بین انسان و این جانور برقرار گردد.

عادل عفتی اضافه کرد: گاندو یک جانور گوشت خوار است و همواره محتمل است حمله کند، برای اینکه خطرات کم گردد، باید شرکت آب و فاضلاب با مشارکت دهیاران، آب مورد احتیاج مردم را تأمین کند تا برای تهیه آب، به این محیط ها نزدیک نشوند. البته این کار در حال اجرا است.

وی ادامه داد: برای آن که بچه ها وارد این محیط ها نشوند، باید یک پارک آبی ایجاد کرد و دور آن را حصار کشی کرد. یعنی همان دور استخر را برای بچه ها حصارکشی کنیم، نه اینکه کل منطقه را حصار بکشیم، زیرا از نظر مالی اصلا شدنی نیست.

فرماندار دشتیاری اظهار کرد: اداره کل میراث فرهنگی، محیط زیست و سایر نهادها هم وارد کار شوند و جاهایی را آماده نمایند تا هم گاندوها تفریح نمایند و هم مردم بتوانند به تماشای آنان بروند.

وی بیان نمود: از بین 164 روستای این شهرستان، 139 روستا بصورت تانکری آب رسانی می گردد. البته احتیاج به کارهای زیر بنایی داریم که وظیفه شرکت آب و فاضلاب است، اما تا زمانی که این کارها کامل نشده است، از تانکر استفاده می کنیم.

عفتی گفت: خیرین هم به یاری دولت آمده اند و در بحث لوله کشی آب روستاها همکاری می نمایند تا به زودی از آبرسانی تانکری خارج شویم.

امید داریم با پیگیری مسئولان و دولتمردان و تامین آب و سرگرمی در این منطقه دیگر آسیه ها و حواها و امیرحمزه ها در این جنگ نابرابر که کابوس زندگیشان می گردد قرار نگیرند و تکه های جانشان طعمه گاندو نگردد.